«Διαγραφή χρέους» για να κρύψουν τη διαγραφή των εργατικών δικαιωμάτων (Του Νίκου Ζαρταμόπουλου)

Τη Δευτέρα που μας πέρασε η ΑΔΕΔΥ καλούσε πανελλαδικά τους εργαζόμενους και τα συνδικάτα σε συλλαλητήρια με κεντρικό σύνθημα «Διαγραφή του χρέους»! Εμφανής η σφραγίδα του ΜΕΤΑ (μετωπικό συνδικαλιστικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ) στην έμπνευση αυτή, αν κρίνουμε από τον ενθουσιασμό και την ταχύτητα …τηλεφώνου με την οποία το ΝΤ Λέσβου της ΑΔΕΔΥ με πρωτοβουλία του προεδρείου του έσπευσε να καλέσει σε ανάλογο συλλαλητήριο στη Μυτιλήνη.  Η ασήμαντη είδηση της εβδομάδας θα πει κανείς... 

Κι όμως, μέσα στην ασημαντότητά της αποκτά μια κάποια σημασία αν συνδυαστεί με την πραγματική είδηση της εβδομάδας, που ήταν αναμφίβολα η κοινή δήλωση Τσίπρα-Γιουνγκέρ. Με τη δήλωση αυτή η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επισημοποίησε την πλήρη αποδοχή του μνημονιακού πακέτου αλλαγών στο ασφαλιστικό και στο φορολογικό (πράξη που οπωσδήποτε θα έχει αρνητικές συνέπειες για τους εργαζόμενους ακόμη κι αν δεν υπάρξει τελικά συμφωνία). 

Συνδυαζόμενες λοιπόν, η σημαντική και η ασήμαντη είδηση μας δίνουν πληροφορίες για την αντίληψη και τις τακτικές της κατά συνθήκη αριστερής και ριζοσπαστικής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ πέρα από τους λεονταρισμούς της περί «κόκκινων γραμμών». Πώς και με ποια μέσα καταφέρνουν δηλαδή, και το αποπροσανατολιστικό κομματικό καθήκον τους να εκπληρώνουν και την «πισινή» τους να κρατούν.

 

Τη στιγμή ακριβώς που η κοινή δήλωση αποδεικνύει ότι πάνω στον «πάγκο του χασάπη» της διαπραγμάτευσης βρίσκονται μόνο τα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα και τίποτε άλλο, οι εκπρόσωποι του νέου κυβερνητικού συνδικαλισμού καλούν τους εργαζόμενους σε κινητοποίηση με αιχμή, όχι τα υπό κατάργηση δικαιώματα (όπως έκανε ήδη το ΠΑΜΕ), αλλά το χρέος! Μας κλείνουν δηλαδή το μάτι να μην πιστεύουμε ό,τι ακούμε και πως το αληθινά διαφιλονικούμενο ζήτημα είναι το χρέος (οπότε αυτοδίκαια οι διαπραγματεύσεις είναι για τη βελτίωση του βιοτικού μας επιπέδου κι όχι για το πόσο αυτό θα καταρρακωθεί). Παράλληλα, προετοιμάζουν το έδαφος  για την περίπτωση που ο κυοφορούμενος «αναγκαίος συμβιβασμός» αποδειχθεί τελικά «όχι και τόσο έντιμος» (σε περίπτωση δηλαδή που η δυσαρέσκεια από τον «συμβιβασμό» είναι μεγαλύτερη του αναμενομένου) και χρειαστεί να αναλάβουν τον ρόλο του «αναχώματος» για τον οποίον προαλείφονται.

Αξίζει όμως να προσεχτεί ότι για τις ανάγκες αυτής της κακόγουστης παρωδίας «εργατικής διεκδίκησης» οι συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ δεν διστάζουν να ανασύρουν το σύνθημα «διαγραφή χρέους» από τα αζήτητα των συνεδρίων τους. Δεν είναι μόνοι άλλωστε: τα πέντε τελευταία χρόνια πολλοί είναι εκείνοι μέσα στον μικροαστικό γαλαξία της «ριζοσπαστικής αριστεράς» (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΕΠΑΜ, Αλαβάνος κ.ά) που προβάλλουν αυτό το σύνθημα. Άλλοι γιατί πιστεύουν σε μαγικές κεϋνσιανές συνταγές που θα «επανεκκινήσουν» την καπιταλιστική ανάπτυξη, άλλοι επικαλούμενοι «επαναστατικές τακτικές». Καταγγέλλουν το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα και το ΚΚΕ που επιμένει να μιλά για διέξοδο με αποδέσμευση από την ΕΕ, μονομερή διαγραφή του χρέους, κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων και εργατική λαϊκή εξουσία. Ζητούν να αποσυνδεθεί η διαγραφή του χρέους (ενίοτε και η έξοδος από το ευρώ ή και η αποδέσμευση από την ΕΕ) από τον στόχο της λαϊκής οικονομίας και εξουσίας.

Καθόλου τυχαία, όταν οι εν λόγω «χρεωμάχοι» αποκόβουν το σύνθημα της διαγραφής του χρέους από το ταξικό πλαίσιο πάλης, ξεχνούν συχνά τη λέξη «μονομερής», όπως έπραξε τώρα και η ΑΔΕΔΥ. Αυτό συμβαίνει γιατί, με όσες κατάρες και κοσμητικά επίθετα κι αν στολίζονται οι δανειστές, με όση επαναστατική ρητορική κι αν επενδύεται, το ίδιο το σύνθημα «διαγραφή του χρέους» ως αυτοτελής στόχος καταλήγει μοιραία είτε σε κάποιο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με δανειστές, είτε στη φλυαρία κάποιων κοινοβουλευτικών εξεταστικών επιτροπών (καλή ώρα…) που επιζητούν να χωρίσουν ηθικο-νομικά το χρέος σε επαχθές και σε …ανάλαφρο, σε απεχθές και…προσφιλές. Η διαγραφή την οποία επικαλούνται είναι επίσης καταδικασμένη να αποκτήσει άλλα, πιο «τεχνικά» παρανόμια (ρύθμιση, αναδιάρθρωση, επιμήκυνση και άλλα πολλά που μπορεί να γεννήσει η πρακτική φαντασία των καπιταλιστών μπροστά στα πιεστικά αδιέξοδα του συστήματος).

Πολλά ακόμα θα μπορούσε κανείς να πει για το ψευδεπίγραφο του ριζοσπαστισμού του αιτήματος για διαγραφή του χρέους, όταν αυτό αποκόβεται από την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων και συνδέεται με ηθικά αιτήματα για τον εξανθρωπισμό αυτής της εξουσίας. Με το να προβάλλουν τη «διαγραφή του χρέους» ως αυτοτελή στόχο και μαγική λύση στα λαϊκά προβλήματα οι εργαζόμενοι δεν κερδίζουν τίποτα, αντίθετα προσχωρούν έμμεσα στην άποψη ότι το χρέος είναι το πρόβλημα, την αστική δηλαδή άποψη που θέλει να κρύψει ότι το χρέος είναι το αποτέλεσμα της ιδιοποίησης του κοινωνικού πλούτου και μέσο ακόμα μεγαλύτερης εκμετάλλευσης.

Ας περιοριστούμε εδώ σε κάτι που η πραγματικότητα απέδειξε και αποδεικνύει καθημερινά: η καπιταλιστική κρίση σαρώνει τα πάντα, χρεόγραφα, ομόλογα, συμφωνίες, συμμαχίες, ιμπεριαλιστικές ενώσεις, γίνονται και θα γίνονται αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης αλλά και σύγκρουσης ανάμεσα σε μονοπωλιακά συμφέροντα. Θα υπάρξουν συμφωνίες αλλά και μονομερείς ενέργειες. Όσο οι εργαζόμενοι δεν αμφισβητούν με τον αγώνα τους την αστική εξουσία, κάθε διαγραφή χρέους που θα τους πλασάρουν οι κυβερνήσεις σαν δέλεαρ ή επιτυχία θα έχει έναν πολύ βαρύ λογαριασμό για τα δικαιώματα και το βιοτικό τους επίπεδο. Δεν θα διαφέρει ουσιαστικά από τα προγράμματα ρύθμισης οφειλών που πλασάρουν οι τράπεζες: κι αυτά συχνά χρησιμοποιούν «επαναστατική φρασεολογία» για να διαφημιστούν, σκοπός τους όμως είναι να αλυσοδένουν διά βίου τον οφειλέτη…

Μια βαριά και διαρκή ρύθμιση των οφειλών της εργασίας προς το κεφάλαιο μάς προτείνουν ουσιαστικά οι δήθεν χρεωμάχοι και κατ’ ουσίαν «πλασιέδες διαγραφών» που χτυπούνε την πόρτα του εργατικού κινήματος. Ας τους απαντήσουμε με την οργανωμένη πάλη για την απαλλαγή μας από το «ισόβιο χρέος» της εξουσίας του κεφαλαίου, πριν αυτό διαγράψει εντελώς τα δικαιώματα και τις ελπίδες μας…

 

Νίκος Ζαρταμόπουλος

στέλεχος του ΠΑΜΕ Δημοσίου, μέλος του Ν.Τ. Λέσβου της ΑΔΕΔΥ

 

αναδημοσίευση του άρθρου από εφημερίδα "Νέο Εμπρός", φ. 1086 , 13/05/15, στήλη "Από εβδομάδα σε εβδομάδα"