ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΦΛΩΡΑΚΗΣ: Μια ζωή αφιερωμένη στους σκοπούς του ΚΚΕ

Συμπληρώθηκαν 12 χρόνια απ' το φευγιό του 

Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τον Χαρίλαο Φλωράκη την Κυριακή 28 Μάη

 

Στον μεγάλο αποχαιρετισμό του αφιερώσαμε τον στίχο «Αυτός που πέρασε δεν είναι ένα τραγούδι που τέλειωσε», από το «Πένθιμο Εμβατήριο» του Χικμέτ, καθώς ο Χαρίλαος Φλωράκης ενσαρκώνει αυτόν τον στίχο όσο λίγοι. Συνέχιζε να προσφέρει στο Κόμμα έως και την ώρα που η καρδιά του σταμάτησε να χτυπά, στις 22 Μάη 2005.

Στο Παλιοζογλώπι του Ιτάμου (λίγο πιο πάνω από τη σημερινή Ραχούλα) στ' Άγραφα είδε το πρώτο φως της μέρας στις 20 Ιούλη 1914. Το τέταρτο από τα έξι παιδιά της οικογένειας. Τα πρώτα του παιχνίδια κάτω απ' τον έλατο του Λιανού. Στην Καρδίτσα η πρώτη του σύνδεση με το εργατικό κίνημα και τους αγώνες του. Όπως θυμόταν ο ίδιος, «ο Παπαστράτος είχε φτιάξει εκεί μεγάλη αποθήκη επεξεργασίας καπνού, από τις πρώτες που έγιναν στη χώρα και ήταν φυτώριο για το εργατικό κίνημα. Κάθε χρόνο, κατέβαιναν χωριάτες, έσμιγαν με τους καπνεργάτες και ξεσπούσαν μεγάλα συλλαλητήρια και διαδηλώσεις». Στα 15 του χρόνια συνδέθηκε για πρώτη φορά με το κομμουνιστικό κίνημα.

Διαρκώς στην πρώτη γραμμή

Οργανώθηκε στις Ομάδες Πρωτοπόρων Μαθητών της ΟΚΝΕ, το 1929, την περίοδο που οι κομμουνιστές διώκονταν με το «Ιδιώνυμο» του Βενιζέλου. Επόμενος σταθμός, το 1933 η Σχολή Τηλεγραφητών των ΤΤΤ (ήταν η εταιρεία πρόδρομος του ΟΤΕ). Ξεσπά η απεργία των «Τριατατικών» και ο Χαρίλαος εκλέγεται στην Επιτροπή Αγώνα, καθώς οι σπουδαστές απεργούν μαζί με τους εργαζόμενους. Στη συνέχεια, εκλέγεται γραμματέας της Εκτελεστικής Επιτροπής της συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας του κλάδου. Η 28η Οκτώβρη του 1940 τον βρίσκει βάρδια στο κεντρικό τηλεγραφείο στο σημερινό κτίριο του Ναυτικού, κάτω από την πλατεία Κλαυθμώνος. Παίρνει μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο κι αμέσως μετά το 1941 γίνεται μέλος του ΚΚΕ. Μεσούσης της Κατοχής είναι ανάμεσα σ' αυτούς που οργανώνουν και καθοδηγούν την απεργία των ΤΤΤ και όλων των δημοσίων υπαλλήλων τον Απρίλη του 1942, την πρώτη μεγάλη απεργία υπό γερμανική κατοχή και μία από τις πρώτες απεργίες στη σκλαβωμένη Ευρώπη.
Ακολουθεί η ένταξη στο ΕΑΜ και το πέρασμα στο βουνό μέσα από τις γραμμές του ΕΛΑΣ (εκεί πήρε και το ψευδώνυμο «Καπετάν Γιώτης».) Λοχαγός και στη συνέχεια ταγματάρχης, φτάνει έως τις μάχες ενάντια στον αγγλικό ιμπεριαλισμό και το ντόπιο καθεστώς τον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944.



Συλλαμβάνεται τον Οκτώβρη του 1945. Το Γενάρη του επόμενου χρόνου δίνεται αμνηστία από την κυβέρνηση Σοφούλη και ο Δεκέμβρης βρίσκει τον Χαρίλαο αντάρτη στο βουνό, στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.
Συμμετέχει μέσα από τις γραμμές του σε δεκάδες μάχες, επικεφαλής στρατιωτικών ομάδων του ΔΣΕ. Αναδεικνύεται αρχικά σε αντισυνταγματάρχη, το Νοέμβρη του '48 σε συνταγματάρχη και φτάνει έως το βαθμό του υποστρατήγου. Διοικητής της 1ης Μεραρχίας στη μάχη κατάληψης του Καρπενησίου, που δόθηκε μαζί με τον θρυλικό Διαμαντή (Γιάννης Αλεξάνδρου), διοικητή της 2ης Μεραρχίας.

Έγινε αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ την άνοιξη του 1949 και στη συνέχεια τακτικό. Μετά το τέλος τη μεγάλης στρατιωτικής αναμέτρησης, τον Σεπτέμβρη 1949 περνάει στην ΕΣΣΔ. Το διάστημα 1950 - 1953 σπουδάζει και αποφοιτά αριστούχος από την Ακαδημία Πολέμου Φρούνζε της Μόσχας.

Με εντολή του Κόμματος, στις 5 του Απρίλη του 1954 επιστρέφει παράνομα στην Ελλάδα. Συλλαμβάνεται στις 27 του Ιούλη, ενώ το Μάη του 1960 ξεκινά η μεγάλη δίκη του στο στρατοδικείο. Στις 20 του Απρίλη 1966 αποφυλακίζεται με όρους. Ξανασυλλαμβάνεται ανήμερα του απριλιανού πραξικοπήματος και εξορίζεται μέχρι την άνοιξη του 1971. Μετά τη διάσπαση του Κόμματος, το 1968, συμβάλλει αποφασιστικά στη μάχη για την επικράτηση των Αποφάσεων της 12ης Ολομέλειας.

Εκλέγεται μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ τον Ιούνη του 1972 από την 16η Ολομέλεια. Στη 17η Ολομέλεια της ΚΕ, τον Δεκέμβρη του '72, ο Χαρίλαος Φλωράκης εκλέγεται Α' Γραμματέας της ΚΕ του Κόμματος.

Στο 9ο Συνέδριο του Κόμματος, το 1973, επανεκλέγεται Α' Γραμματέας της ΚΕ. Τον Αύγουστο του 1974, πριν από τη νομιμοποίηση του Κόμματος, ο Χ. Φλωράκης έρχεται στην Ελλάδα. Στην πρώτη μεταπολιτευτική συνέντευξή του, απαντώντας στις - συνήθεις τότε - προβοκάτσιες περί «ΚΚΕ εξωτερικού», είπε στον Κρις Γουντχάουζ: «Κύριε Γουντχάουζ, εγώ είμαι του ...εσωτερικού του εσωτερικού. Όταν έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ, από την οποία προέκυψε το λεγόμενο ΚΚΕ (εσωτερικού), εγώ προσωπικά βρισκόμουν στο ...εσωτερικό του εσωτερικού - δηλαδή εξόριστος στο Παρθένι της Λέρου. Όπως και εκατοντάδες άλλοι σύντροφοι που βρίσκονται σήμερα στο ΚΚΕ, που εσείς το χαρακτηρίζετε ως ΚΚΕ εξωτερικού».

Επανεκλέγεται Γενικός Γραμματέας της ΚΕ στο 10ο Συνέδριο του Κόμματος (1978), στο 11ο (1982) και στο 12ο (1987).

Το 1989, στις 11 του Ιούλη, σε Ολομέλεια της ΚΕ, ο Χ. Φλωράκης κρίνει πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για αλλαγή του από Γραμματέας της ΚΕ. Ο ίδιος εκλέγεται Πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Τον Φλεβάρη του 1991, το 13ο Συνέδριο του Κόμματος οδήγησε στη διάσπαση του Κόμματος, που προκάλεσε η φραξιονιστική ομάδα στελεχών που έφυγε από το ΚΚΕ στον ΣΥΝ. Ο ρόλος του Χ. Φλωράκη στη διάσωση του ΚΚΕ και στην ανασυγκρότησή του υπήρξε αποφασιστικός. Το 14ο Συνέδριο τον εκλέγει Επίτιμο Πρόεδρο του Κόμματος. Ο Χαρίλαος Φλωράκης, μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και τους ηρωικούς αγώνες του, αναδείχθηκε λαϊκός ηγέτης κομμουνιστής.

Η διεθνιστική δράση του αναγνωρίστηκε και τιμήθηκε από πολλά Κομμουνιστικά Κόμματα. Βρέθηκε στη Γιουγκοσλαβία την περίοδο των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών. Υπερασπίστηκε την προσφορά του σοσιαλιστικού συστήματος, ιδιαίτερα της Σοβιετικής Ένωσης.

Του έχουν απονεμηθεί τα μετάλλια τιμής του ΕΛΑΣ και στρατιωτικής αξίας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Επίσης, το Βραβείο Φιλίας των Λαών από τον Πρόεδρο του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ, το βραβείο «Καρλ Μαρξ» από το συμβούλιο του κράτους της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας και το βραβείο «Δημητρόφ» από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Βουλγαρίας.

Ιδιαίτερη στιγμή η απονομή του Βραβείου «Λένιν» τον Σεπτέμβρη του 1984 από την Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ένωσης.

• Το άρθρο αναδημοσιεύεται από τον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη», 21 Μάη 2017