ΣΤΡΑΤΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗ ΠΑΤΕΡΕΛΗΣ (1918-2005)

Ο Στρατής Πατερέλης γεννήθηκε το 1918 στην Αγιάσο. Ήταν ο πρωτότοκος γιος της πολυμελούς εργατοαγροτικής φαμίλιας του Παντελή Δημητρίου Πατερέλη (1892 Μεγαλοχώρι - 1970 Αγιάσος) και της Χρυσώς Βασιλείου Παγωτέλη (1891 Αγιάσος - 1961 Αγιάσος). Όντας το μεγαλύτερο παιδί ανάμεσα σε πέντε αγόρια (Ευστράτιος, Γιώργος, Βασίλης, Πρόδρομος και Γρηγόρης), μπήκε από μικρός στη βιοπάλη.

Πήγε φαντάρος το 1939, υπηρέτησε μειωμένη θητεία ως πρωτότοκος. Απολύθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1940, τη μέρα κήρυξης του ελληνοιταλικού πολέμου και έτσι από τη μια στιγμή στην άλλη από έφεδρος έγινε μάχιμος στρατιώτης και πολέμησε στο μέτωπο της Αλβανίας.

Μετά την ναζιστική επίθεση και την κατάρρευση του μετώπου, επέστρεψε στη Μυτιλήνη. Στρατεύθηκε στον εφεδρικό ΕΛΑΣ και υπηρέτησε στο στρατόπεδο Καρά Τεπέ μέχρι τη Συμφωνία της Βάρκιζας όπου και αποστρατεύθηκε.

Τα μετά της Βάρκιζας γεγονότα γνωστά. Διωγμοί, απειλές, βασανισμοί... Στις 18 Δεκεμβρίου του 1946 ο Στρατής Πατερέλης βγαίνει στο βουνό και εντάσσεται στο αγιασώτικο αντάρτικο τμήμα.

Παίρνει μέρος στην είσοδο των ανταρτών στο Μπορό, στη μάχη του Περίτονου, στις εισόδους στην Ανεμότια και στο Μεσότοπο, στη μάχη του Κλαπάδου, στην ενέδρα στα Στσίδια Μανταμάδου, στην κατασκευή και παραμονή στα αμπριά της Μεγάλης Λίμνης, στην είσοδο στα Βασιλικά, στο χτύπημα της Μεγάλης Λίμνης, στη μάχη του Σεΐτάν Ντερέ... Πιάστηκε στις 14 Ιουλίου 1948 στη θέση Νίκονας Ασώματου, την ίδια μέρα που σκοτώθηκε ο σύντροφός του Παναγιώτης Καλελές.

Στάλθηκε στο κολαστήριο της Μακρονήσου απ΄όπου απολύθηκε κάνοντας δήλωση. Μετά τον εμφύλιο δούλεψε σκληρά σαν πετράς στα λιοτρίβια της Αγιάσου, κάνοντας παράλληλα και αγροτικές εργασίες. Παντρεύτηκε την Φωτεινή Γεωργίου Αρχοντίτση (1931-2008) και απέκτησε μία κόρη, την Χρυσώ σύζυγο Γρηγορίου Τσουκαρέλη. Συνταξιοδοτήθηκε από τον ΟΓΑ. Αρνήθηκε να λάβει σύνταξη εθνικής αντίστασης λέγοντας " Τις ιδέες μου δεν τις πουλάω. Δεν θέλω να εξαγοράσω ότι πρόσφερα. Το έκανα για να μπορούν να ζουν και να εκφράζονται ελεύθερα τα παιδιά και τα εγγόνια μας. "

Πέθανε σε ηλικία 87 ετών, στις 28 Μαρτίου 2005. Οι αναμνήσεις του από τη δράση του στο Δημοκρατικό Στρατό Λέσβου, έχουν καταγραφεί ηχητικά από την κόρη του (Χρυσώ) και τον γραμπρό του Γρηγόρη Α. Τσουκαρέλη.

απόσπασμα από κείμενο του Παναγιώτη Κουτσκουδή, με τον τίτλο "Μορφές Λαϊκών Αγωνιστών" που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νέο Εμπρός στις 18 Νοεμβρίου 2009.

....