ΤΑ ΔΕΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΗΣ ΚΝΕ ΚΙ ΕΜΕΙΣ

10ο Συνέδριο της ΚΝΕ. Πώς πέρασαν τόσα χρόνια ; Κι είμαι κι εγώ ένα απ΄ τα «παιδιά» εκείνα που δε μετρούν αυτά τα χρόνια με κεράκια σε τούρτες, αλλά με συνέδρια, με κινητοποιήσεις και εκλογικές αναμετρήσεις. Ένας «γέρος» που σαν ξεμωραμένος έχει την ίδια αγωνία που είχε ο Μαγιακόφσκυ, όταν αναρωτιόταν «τι θα δείξει όταν θα παρουσιαστεί στου φωτεινού σας μέλλοντος την κεντρική επιτροπή» αγαπητοί σύντροφοι της ΚΝΕ. Ένας μεσήλικας που παρακαλάει να μοιραστείτε σύντροφοι της ΚΝΔΕ τις αναμνήσεις του, μήπως και κλέψει έτσι λίγο απ΄ τη ζωντάνια σας και τη νεανική σας ορμή. Που έχει πάντα και «το νου του» γιατί «τα στερνά τιμούν τα πρώτα».

Η ΚΝΕ ιδρύθηκε τον Αύγουστο του ‘68 μετά από απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Ένα απ΄ τα ιδρυτικά της μέλη ήταν ο Σταύρος ο Σκοπελίτης. Τότε ήταν χούντα κι εγώ ήμουν ακριβώς 10 χρόνων. Ήξερα μόνο ό,τι άκουγα απ΄ τους δικούς μου στο σπίτι κι απ΄ το ραδιοφωνικό σταθμό της Μόσχας που άκουγε ο πατέρας μου κρυφά. Για τη Χούντα, για το Πολυτεχνείο, για την «αριστερά», για την εξορία που είχε πάει ο παππούς μου. Και πολλά ωραία τραγούδια. «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» ήταν το πρώτο που έμαθα και το πρώτο που θυμάμαι. Τη λέξη «ΚΚΕ» την άκουγα μόνο όταν ο μπαμπάς μου συζητούσε με τον παππού μου και μόνο όταν ήταν οι δυο τους και νόμιζαν ότι δεν τους ακούει κανείς.

Το πρώτο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε το Φλεβάρη του 1976. Ήμουν μαθητής της ΣΤ΄ Γυμνασίου (Δηλαδή σημερινή Γ΄ Λυκείου) και ήμουν ήδη ΚΝΙτης απ΄ το 1974. Ας είναι καλά ο Γιάννης ο Τηνιακός. Μαζί με το Μανώλη και το Μάριο. Οι πρώτοι ΚΝΙτες μαθητές στη Λέσβο. Μάλιστα ήμουν Γραμματέας της ΚΝΕ Μαθητών της Λέσβου (Τομέα είχαμε τότε). Κι ήμουν αφάνταστα στενοχωρημένος που δεν καθυστέρησαν το Συνέδριο ένα χρόνο ή έστω μισό για να προλάβω κι εγώ να είμαι στην Αθήνα όταν θα γινότανε. Είχα σκοπό «να περάσω». Και πέρασα στο Μαθηματικό. Ο.Β. πρώτου έτους. Εγώ, η Κούλα απ΄ τον Πειραιά κι Χριστίνα απ΄ την Κέρκυρα. Τρία «ψάρια» που κάναμε το … συνδικαλιστή. Που μάθαμε τι είναι «δράση», «ζύμωση», «προπαγάνδα». Στο μεγάλο σχολείο που λέγεται Σπουδάζουσα της ΚΝΕ. Στην οργάνωση της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου. Τότε σκοτώθηκε. Εκείνα τα χρόνια. Κι ήμουν εκεί. Η Σωτηρία στην ΕΤΜΑ κι εγώ παραδίπλα στη SOFTEX. Φρικτή στιγμή. Τραγική. Ηρωική. Ηρωική έτσι απλά. Χωρίς καμιά προσπάθεια. Η Σωτηρία μας δεν αποφάσισε να γίνει ηρωίδα. Έγινε.

Το δεύτερο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε τον Απρίλη του 1979. Κι ήμουν προσκεκλημένος σαν παρατηρητής. Τότε ήμουν γραμματέας της Ο.Β. Μαθηματικού Αθήνας της ΚΝΕ. Ήταν η χρονιά των κινητοποιήσεων ενάντια στο νόμο 815 για την «ανασυγκρότηση της Ανώτατης παιδείας». Η χρονιά που πρώτη φορά ζήσαμε τη σύγκρουση ανάμεσα στη «συνειδητή αντίσταση» και τον σκληρό κι επίμονο αγώνα και στην «αυθόρμητη εκτόνωση». Η χρονιά που μάθαμε τι θα πει «προβοκάτσια», στο Χημείο. Πάντα με την «βοήθεια» των «Αναρχοαυτόνομων» και της ΠΑΣΠ. Σ΄ αυτό το διάστημα έφαγα και την πρώτη μου απόλυση. Δούλευα σε μια εταιρεία δίσκων κι απολύθηκα γιατί συμμετείχα στην απεργία που οργάνωσαν τα ΣΕΔΟ και ΣΑΔΕΟ, έξω και σε αντίθεση με τη πουλημένη ηγεσία της ΓΣΕΕ. ( Κάτι σαν την απεργία της 17 Δεκέμβρη ). Μετά απ΄ αυτό το Συνέδριο της ΚΝΕ πήγα στην καθοδήγηση των νησιών του Αιγαίου. Λήμνο, Χίο, Σάμο, Ικαρία, Ρόδο, Κω, Κάλυμνο, Σύρο, Πάρο, Νάξο.

Το τρίτο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε το Δεκέμβρη του 1983. Ήμουν σύνεδρος, εκλεγμένος απ΄ την Τ.Ο. της Ικαρίας. Κρατάω ακόμα την κάρτα μου και την ομιλία που έκανα πρώτη φορά στη ζωή μου μέσα στη μεγάλη αίθουσα συνεδρίων του κόμματος στον περισσό. Είχα μιλήσει εκείνη τη μέρα για τη μεγάλη απεργία των ξενοδοχοϋπάλληλων που είχε γίνει στη Ρόδο ένα χρόνο πριν. Για το ρόλο των δυνάμεων της ΚΝΕ σ΄ αυτή την απεργία που ήταν πραγματικά πρωτοπόρος, τολμηρός κι αποτελεσματικός. Για το «υλικό» που φέραμε στα αρχεία της ΚΝΕ με χιλιάδες φωτογραφίες και βίντεο που είχαμε απ΄ αυτή την απεργία που κράτησε ένα μήνα (Αύγουστο). Μια δράση που κατέληξε σε μια εντυπωσιακή εκδήλωση που την είπαμε «Εργατικό Φεστιβάλ» και την κάναμε στη Ρόδο βέβαια. Μίλησα ακόμα για την εμπειρία των εκδηλώσεων αλληλεγγύης στον Τούρκικο λαό, ενάντια στην «χούντα του Εβρέν», που κάναμε «παρέα» με τον Τούρκο Κομμουνιστή (παράνομο τότε και φιλοξενούμενο της ΚΝΕ) σ΄ όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Θυμάμαι ακόμα τις λέξεις «DAYANYSMA»( Αλλυλεγγύη) και «DOSTLUR»(Φιλία). Μίλησα και για τη γνωριμία μου με το Γιάννη Ρίτσο που έγινε στη Σάμο, με αφορμή αυτές τις εκδηλώσεις. Γνωριμία που τη θεωρώ τύχη στη ζωή μου και το μεγαλύτερο «κέρδος» που είχα απ΄ τη ζωή μου σαν ΚΝΙτης.

Το τέταρτο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε τον Ιούνιο του 1988. Μόλις είχε απολυθεί απ΄ το στρατό. Εκεί που βρέθηκα στην πρώτη φουρνιά φαντάρων που πήγαμε στην πορεία του πολυτεχνείου με τη στολή μας και με δικό μας μπλοκ, σπάζοντας το φόβο και την απαγόρευση. Η πρώτη φορά που στρατιώτες και υπαξιωματικοί των τεθωρακισμένων κατέθεσαν στεφάνι στο πολυτεχνείο. Η πρώτη μας επαφή με το τι είναι η «αστική νομιμότητα» και «πως τη σπάμε». Ήταν τα χρόνια που βγάζαμε το περιοδικό «ΘΗΤΕΙΑ». Που προσπαθούσαμε να σπάσουμε την απαγόρευση κυκλοφορίας των εφημερίδων στα στρατόπεδα, την υποχρεωτική προσευχή, τα καψόνια. Τότε που παλεύαμε για τη διεύρυνση των δικαιωμάτων των στρατευμένων. Ήταν τότε που κι εγώ έγραψα πρώτη φορά στη ζωή μου άρθρο με την υπογραφή μου σε κάποια εφημερίδα : «Λοχίας Τ.Θ. Δούκας Μάνος» υπέγραφα κι ήταν στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» που τότε ήταν η εφημερίδα της ΝΕ Λέσβου του ΚΚΕ.

Το 5ο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε τον Ιανουάριο του 1990. Κι ήταν έκτακτο, αφού ήταν αποτέλεσμα της «πρώτης κρίσης». Της διάσπασης των «μορμόνων» του ΝΑΡ, όπως τους λέγαμε τότε. Κι ήταν μια φράξια που λειτουργούσε … κανονικά μέσα στην ΚΝΕ και στο κόμμα. Τότε εγώ ήμουν στο κόμμα, υπεύθυνος για την καθοδήγηση της ΚΝΕ στις ιδιωτικές σχολές της Αθήνας ( ΣΒΙΕ, ΚΟΡΕΛΚΟ, ΞΥΝΗ, ΚΛΠ ). Τους γνώρισα καλά τους διασπαστές. Κι ήταν όλοι τους παλιοί φίλοι μου. (Ακόμα είναι). Όμως έκαναν λάθος. Πήραν το δρόμο της «μικροαστικής ανυπομονησίας» που οδηγεί στην επαναστατική φρασεολογία χωρίς αντίκρισμα. Ίσως εν μέρει πολιτικά να είχαν δίκιο, αφού ήταν τότε ο καιρός που στο κόμμα κυριαρχούσαν οι Ανδρουλάκηδες κι οι Αλαβάνοι. Ο καιρός της «κάθαρσης», της «συμμετοχής», της «διαχείρισης». Ο καιρός του «ενιαίου Συνασπισμού» και του «δεξιού λάθους». Όμως προσπάθησαν να λύσουν ένα πρόβλημα του κόμματος και του κινήματος έξω απ΄ το κόμμα. Και κυρίως σε αντίθεση με το κόμμα.

Το 6ο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε το Μάρτη του 1993. Ο καιρός που οι περισσότεροι από μας «είχαμε χάσει τα αυγά και τα πασχάλια». Που είχε φύγει το έδαφος κάτω απ΄ τα πόδια μας. Ο καιρός των ανατροπών και του πισωγυρίσματος της ιστορίας. Πολλοί έφυγαν. Ακόμα περισσότεροι «πήγαν στα σπίτι τους». Πολλοί την είχαμε δει τότε «ρεαλισμός», «βελούδινη γλώσσα» και «προσαρμογή». Όμως οι περισσότεροι δε χάσαμε το ταξικό μας ένστικτο, όπως φάνηκε στη συνέχεια της ζωής μας. Δεν γίναμε εχθροί του κόμματος. Η ΚΝΕ όμως πέρναγε δύσκολες ώρες. Άρχιζε ουσιαστικά απ΄ την αρχή τη συγκρότησή της.

Το 7ο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε το Μάη του 1997. Δε ξέρω πολλά να σας πω γι αυτό το Συνέδριο. Ήμουν ακόμα «στον κόσμο μου», έξω απ΄ την οργανωμένη ζωή. Ήταν ο καιρός που μου λείπει ακόμα όταν μετρώ τα χρόνια μου. Ήταν ο καιρός που είχα αρχίσει να τα «παίρνω». Τότε που μου έφταιγαν όλα μέχρι να καταλάβω ότι δε μου φταίει τίποτα άλλο παρά μόνο εγώ. Που ήμουν σαν το ψάρι έξω απ΄ το νερό. Τότε βρέθηκα μετά από καιρό σε μια «επίσημη» ( της ΓΣΕΕ δηλαδή ) διαδήλωση ενάντια στον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, κρατώντας μια σημαία της Σερβίας. Βρέθηκα να «διαδηλώνω» μαζί με όσους είχαν βάλει την υπογραφή τους στο βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας (Λαλιώτηδες, κλπ). Και δεν το άντεχα. Πήρα το «καπέλο» μου, δηλαδή τη σημαία μου, και πήγα με τους «κόκκινους» στη «χωριστή» (τεράστια μεν, χωριστή δε απ΄ του πουλημένους ΠΑΣΟΚους της ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ και τους ρεαλιστές του ΣΥΝ). Το «μαζί» δεν έπαιζε κανένα ρόλο. Κυρίως μ΄ ένοιαζε και μ΄ έκαιγε ο προσανατολισμός. «Με ποιόν» ; Και ήταν τότε που αναρωτιόμουν : «Που βρίσκουν το κουράγιο αυτά τα παιδιά της ΚΝΕ μέσα στον καρό της ήττας ;» Κι αναγκάστηκα να ανασύρω πάλι στο προσκήνιο της σκέψης μου την κοσμοθεωρία μας και την ιστορική αισιοδοξία που πρέπει να μας χαρακτηρίζει (αν ξέρουμε στοιχειωδώς αυτή τη θεωρεία μας).

Το 8ο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε το Δεκέμβριο του 2001. Ήμουν πάλι «εδώ» και «κανονικά», απ΄ το 1998. Είχα ήδη αποκτήσει σταθερή δράση σ΄ όλα τα μέτωπα της ζωής μου μαζί με τους κομμουνιστές και με τους ΚΝΙτες. Κι ήταν ο καιρός που η ΚΝΕ άρχισε πάλι να κάνει αισθητή την δράση της, μετά από σχεδόν δέκα χρόνια αδύναμης παρουσίας. Εγώ ήδη ήμουν καθηγητής στα φροντιστήρια. Πάλι με τη νεολαία. Κι έβλεπα την ΚΝΕ και τους ΚΝΙτες να είναι καλύτεροι από μας : «Αυτοί οι «καινούριοι» (έλεγα) δε στρατολογήθηκαν από «μόδα», από «κλίμα», από «αισιοδοξία» ή από «συναίσθημα», όπως γινόταν στα δικά μας χρόνια που η ΚΝΕ ήταν πρώτη δύναμη στα σχολειά και τα Πανεπιστήμια. Γινόταν μέσα στην ήττα κι ήταν σκέτη απόφαση και τσαμπουκάς. Ήταν βήμα κόντρα στο ρεύμα». Μου έμοιαζε για πιο μεγάλη μαγκιά αυτή. Κι έτσι μου μοιάζει ακόμα.

Το 9ο Συνέδριο της ΚΝΕ έγινε το Μάη του 2006. Μάλλον εσείς οι σημερινοί ΚΝΙτες ξέρετε πιο πολλά από μένα και γι αυτό το Συνέδριο. Είναι το «σημερινό». Το «τελευταίο». Αυτό που εφαρμόζετε τα τέσσερα τελευταία χρόνια της δουλειάς σας που σας έχω δει και μ΄ έχετε δει στον κοινό μας αγώνα, μέσα σε σχολεία, σε γειτονιές, σε χωριά, σε Πανεπιστήμια. Κι απ΄ αυτή τη δράση σας κατάλαβα κι εγώ ποιες ήταν οι «ολόσωστα κομματικές» αποφάσεις του 9ου Συνεδρίου σας. Αυτές τις αποφάσεις που έχουν κάνει πάλι την ΚΝΕ καμάρι μας και τη μοναδική πολιτική οργάνωση της νεολαίας που πραγματικά υπάρχει κα δρα στους χώρους της νεολαίας σταθερά.

Το 10ο Συνέδριο της ΚΝΕ θα γίνει στις 7-9 Μαΐου του 2010. Αυτή τη φορά έχω διαβάσει τις θέσεις της ΚΝΕ για το συνέδριο. Και συμφωνώ απόλυτα. Σκοπεύω να κάνω κάποιες παρατηρήσεις κυρίως όσο αφορά τη δουλειά μας στους μαθητές. (Αν και κυρίως αυτές οι παρατηρήσεις που θέλω να κάνω αφορούν τους κομμουνιστές εκπαιδευτικούς και το ρόλο τους μέσα στα σχολεία). Και κάποιες γενικότερες «παρατηρήσεις» ή ας πούμε «συμβουλές» ή ας πούμε σκέψεις, που σκοπεύω να τις δημοσιεύσω στο επόμενο φύλλο. Σας εύχομαι καλή επιτυχία στο Συνέδριό σας αγαπητοί σύντροφοι. Και να είστε καλά, να συνεχίζεται να είστε το καμάρι μας. Κουράγιο γιατί δεν είναι καθόλου εύκολο. Είναι ... ηρωικό.

Μάνος Δούκας

Β΄μέρος: ΓΙΑ ΤΟ 10ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΝΕ