ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΧΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΪΤΟΥ

Εκδήλωση της Ν.Ε. Λέσβου του ΚΚΕ για την ηρωική μάχη του Δημοκρατικού Στρατού, τον Απρίλη του 1947

Στα βήματα των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού Λέσβου (ΔΣΛ) που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι στη μάχη του υψώματος «Αϊτός», στην περιοχή της Ερεσού, βάδισαν την περασμένη Κυριακή μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, στην εκδήλωση τιμής και μνήμης που διοργάνωσε η Νομαρχιακή Επιτροπή Λέσβου του ΚΚΕ.

Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Αντ. Πανταχός, μέλος της Αχτιδικής Επιτροπής Υπαίθρου της ΝΕ Λέσβου, ο οποίος σημείωσε ότι σκοπός της εκδήλωσης είναι να αποδοθεί τιμή σε αυτούς «που μας έδειξαν ότι ο αγώνας δεν πάει χαμένος. Αυτούς που δε φοβήθηκαν το θάνατο. Που έδωσαν τη ζωή τους για μια Ελλάδα χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, τους ήρωες της Μάχης του "Αϊτού", που είτε έπεσαν στο πεδίο της μάχης, είτε εκτελέστηκαν αργότερα, είτε έχοντας την τύχη να γλυτώσουν, παρέμειναν πιστοί μέχρι το τέλος της ζωής τους στην υπόθεση του λαού, στο ΚΚΕ».

Όπως τόνισε ο ομιλητής, την περιοχή της Ερεσού σημάδεψε η μάχη του «Αϊτού», αναφέροντας στη συνέχεια ορισμένα στοιχεία, γύρω από τα γεγονότα της μάχης. Μετά τη μάχη του «Κλαπάδου» το ενιαίο αντάρτικο της Λέσβου χωρίστηκε σε δύο τμήματα και το ένα από αυτά, με επικεφαλής τους Καρακώστα, Μπουντάκη και Μπούρα, κινείται δυτικά για να προσβάλλει την Ερεσό. 

 

«Ήταν μια παράτολμη κίνηση, συνέχισε ο ομιλητής, γιατί εκεί στάθμευαν ισχυρές δυνάμεις Χωροφυλακής και ΜΑΥδων. Χτυπήθηκαν ύστερα από προδοσία στο βουνό Βόρδονας της Ανεμώτιας και μετά από μάχη διαφεύγουν και φτάνουν το βράδυ στον Αϊτό, ένα γυμνό και ακατάλληλο για απόκρυψη και άμυνα, ύψωμα. Το πρωί βρίσκονται κυκλωμένοι και πολεμούν ηρωικά. Αντεπιτίθενται προσπαθώντας να σπάσουν τον κλοιό, αλλά οι αρχηγοί τους σκοτώνονται και η αντίστασή τους καταρρέει. Πολλοί κατορθώνουν να διαφύγουν σκόρπιοι.
Το αντάρτικο τμήμα διαλύεται. Ήταν 9 Απρίλη 1947. Πριν από 62 χρόνια. Χαράματα Μεγάλης Τετάρτης. Πέντε σκοτώνονται και επτά συλλαμβάνονται για να εκτελεστούν λίγες μέρες αργότερα. Νεκροί ήταν οι: Γιάννης Αόβας ή Γιωργάκας από την Ερεσό, Μανώλης Φιλίππου ή Καρακώστας από την Ερεσό, Απόστολος Φιλίππου ή Μπουντάκης από τη Φίλια, Γιώργος Βουλαλάς από τη Στύψη και Γιώργος Κουγιουμτζής ή Συμπριώνης από τη Σκαμιά. Κατόρθωσαν να διαφύγουν οι Ζιμπουνούμης Β., Φράγκος Δ. και Μπούρας Πέτρος».

Η αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των πεσόντων στη μάχη

Οι νεκροί διαπομπεύθηκαν στην πλατεία Ερεσού και τους έθαψαν σ' έναν ομαδικό τάφο στο νεκροταφείο του χωριού, ενώ οι συλληφθέντες οδηγούνται τις επόμενες μέρες στο εκτελεστικό απόσπασμα. 'Ολοι τους κρατούν μια περήφανη και ανυποχώρητη στάση. Τα ονόματα των εκτελεσμένων είναι: Δημήτρης Χαχαλάς από την Ερεσό, Κώστας Χαχαλάς από το Μεσότοπο, Γιώργος Χρήστου ή Αλβανός από τα Δάφια, Μιχάλης Μαδυτιανός από τη Σκαμιά, Βαγγέλης Λοΐζος από την Καλλονή, Γρηγόρης Ζερβός από την Αρίσβη, Νίκος Αγριτέλλης από την Πηγή.
Στη συνέχεια ο ομιλητής αναφέρθηκε και σε άλλους κομμουνιστές από τη Λέσβο, όσους μέχρι σήμερα έχει καταγράψει τα ονόματά τους η ιστορική έρευνα, που οδηγήθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα του μοναρχοφασιστικού καθεστώτος.

.....