Με το τέλος της γερμανικής κατοχής, «η
αστική πλευρά είχε κατά πολύ χάσει τη δυνατότητα χειραγώγησης της
λαϊκής πλειονότητας. Εφερε το βαθύ στίγμα, είτε της συνεργασίας με τους
κατακτητές, είτε της φυγής, είτε της αποχής από τον απελευθερωτικό
αγώνα. Αντίθετα, το ΚΚΕ, ως καρδιά του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, της λαϊκής ένοπλης
πάλης στα χρόνια της Κατοχής, είχε κερδίσει το μεγαλύτερο τμήμα του
λαού. Αντικειμενικά, είχε αλλάξει ο συσχετισμός ανάμεσα στις δύο βασικές
αντίπαλες τάξεις, την αστική τάξη και την εργατική μαζί με τα λαϊκά
στρώματα.
Ο εγκλωβισμός του ΚΚΕ και των ΕΑΜ - ΕΛΑΣ στο
Βρετανικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής (1943), στις Συμφωνίες του
Λιβάνου (1944) και της Καζέρτας (1944), η ήττα του Δεκέμβρη 1944, καθώς
και η απαράδεκτη Συμφωνία της Βάρκιζας, δεν είχαν επιφέρει την
επιδιωκόμενη από τις αστικές δυνάμεις αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων σε
δικό τους όφελος, παρά και την ορισμένη ανασυγκρότηση του αστικού
κράτους που πέτυχαν μετά το Δεκέμβρη, κυρίως χάρη στη στήριξη της Μ.
Βρετανίας.
Αντικειμενικά, μετά την απελευθέρωση οξύνθηκε η
σκληρή ταξική ένοπλη αναμέτρηση που είτε θα οδηγούσε στην ανατροπή της
αστικής εξουσίας, με απομόνωση και των ξένων στηριγμάτων της, είτε στην
ήττα των λαϊκών δυνάμεων, στην απομόνωση του ΚΚΕ και στην
επανασταθεροποίηση της αστικής εξουσίας.
(...) Οι διωγμοί
χιλιάδων ΕΑΜιτών και ΕΛΑΣιτών, που αναγκάστηκαν να βγουν στα βουνά και
άλλοι να πάρουν το δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς (Μπούλκες και αλλού), η
αθώωση και οργανική ενσωμάτωση των ταγματασφαλιτών και όλων των
υπόλοιπων δοσιλογικών οργανώσεων στους ένοπλους και διοικητικούς
μηχανισμούς του κράτους, η παρουσία χιλιάδων του βρετανικού στρατού στην
Ελλάδα και μετά το 1945, όλα αυτά και άλλα μαζί αποτελούσαν όρους για
την καπιταλιστική ανασύνταξη και ανασυγκρότηση, μετά από τις μεγάλες
καταστροφές του πολέμου, τη "μαύρη" αγορά και τις άλλες συνέπειες.
Δεκατρείς
μήνες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, η κατάσταση είχε διαμορφωθεί σε
βάρος του ΕΑΜικού κινήματος: 1.289 δολοφονίες, 6.671 τραυματισμοί,
31.632 βασανισμοί, 18.767 λεηλασίες και φυλακίσεις, 84.931 συλλήψεις,
509 απόπειρες φόνου, 265 βιασμοί γυναικών.
Οργίαζαν οι
συμμορίες των Σούρλα, Κατσαρέα, Μαγγανά, Τσαούς Αντών, της "Χ" και
δεκάδων άλλων σε όλο τον ελλαδικό χώρο, συνεργατών των κατακτητών και
πληρωμένων δολοφόνων, που τα αστικά πολιτικά κόμματα και οι κρατικοί
μηχανισμοί είχαν υπό την προστασία τους, με τη συνδρομή του βρετανικού
στρατού»(από την Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ).
Το τρομοκρατικό όργιο στη Θεσσαλία
Σ'
αυτές τις συνθήκες, στις 11 Αυγούστου 1946, ο δημοσιογράφος του
«Ριζοσπάστη», Κώστας Βιδάλης, έφτασε στη Θεσσαλία, με σκοπό να
καταγράψει τη δράση των παρακρατικών ομάδων που ήδη εκτελούσαν τη
βρώμικη δουλειά για λογαριασμό της αστικής τάξης. «Η Θεσσαλία έχει γίνει ένα απέραντο σφαγείο», έλεγε. «Οσοι γλίτωσαν από το βόλι των Γερμανών τώρα σφάζονται σαν αρνιά».